Δεν μπορώ μανούλα μ', δεν μπορώ
αχ! σύρε να φέρεις τον γιατρό,
να μου γιάνει μάνα τον καημό.
(δημοτικό τραγούδι)
Λόγω της ιδιότητάς τους, οι γιατροί συχνά αποτελούν αφορμή για τη δημιουργία τραγουδιών, και ειδικά στον διεθνή χώρο έχουν συχνή παρουσία σε αρκετά γνωστά τραγούδια.
Στο ελληνικό τραγούδι υπάρχουν μερικά γνωστά παραδείγματα, όπου ο στιχουργός επικαλείται ...τη βοήθειά τους, ένα από αυτά είναι το τραγούδι του Γιώργου Μητσάκη Ασε με, γιατρέ μου, να πεθάνω (1957), γραμμένο σε στίχους Κώστα Βίρβου και με ερμηνευτή τον Στέλιο Καζαντζίδη.
Ο Στέλιος τραγούδησε μία ακόμα μεγάλη επιτυχία με τίτλο Εγινα μόνος μου γιατρός, γραμμένη το 1963 από τον Χρήστο Κολοκοτρώνη σε μουσική του Μανώλη Χιώτη:
Γύρισα όλους τους γιατρούς και τα νοσοκομεία
να μου γιατρέψουν την καρδιά
που μου την πλήγωσες βαριά
όμως δεν βρήκα γιατρειά
αγάπη μου καμία.
Εγινα στον πόνο μου γιατρός τραγουδά ο Στέλιος στο Ασε με να ζήσω μοναχός, των Χρήστου Νικολόπουλου και Πυθαγόρα, από το 1967.
Ας είχα την υγειά μου είναι ένα ακόμα τραγούδι του Στέλιου, από το 1959: Ας είχα την υγειά μου κι ας ήμουνα φτωχός, τα λεφτά δεν με γιατρεύουνε, το βλέπω, δυστυχώς.
Σε στίχους του Κυριάκου Ντούμου ο Λάκης Παπαδόπουλος έγραψε το Για να σε εκδικηθώ, που είναι μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του και το τραγουδά με τον Δημήτρη Μητροπάνο:
Για να γιατρέψω τις ατέλειωτες πληγές, αφού δεν βγήκες από μέσα μου ποτέ.
Το 1980 η Ελένη Βιτάλη δεν είχε ανάγκη τον γιατρό, μια και οι στίχοι που έγραψε ο Ηρακλής Παπασιδέρης για το τραγούδι του Τάκη Σούκα Ερωτά μου αγιάτρευτε, αποκλείουν οποιαδήποτε ίαση:
Ερωτά μου αγιάτρευτε και καημέ μου μεγάλε, ιστορία μου όμορφη της ζωής μου φινάλε.
Ιδιαίτερη απήχηση έχουν οι γιατροί στον χώρο του ρεμπέτικου, όπου φαίνεται ότι είναι απαραίτητοι περισσότερο απ' ό,τι στα άλλα είδη τραγουδιού. Το 1923 η Μαρίκα Παπαγκίκα, που γεννήθηκε στην Κω, αλλά από 15 χρόνων έζησε στην Αμερική, ηχογράφησε το Αχ! γιατρέ μου.
Το 1934 ο Θανάσης Ευγενικός ηχογράφησε τη σύνθεση του Στ. Παντελίδη Αμάν, γιατρέ μου, το 1951, το Βρήκε ο γιατρός το φάρμακο, την ίδια χρονιά, το Ελα, γιατρέ μου, μην αργείς του Μπάμπη Μπακάλη, και το 1954, το τραγούδι του Σπ. Περιστέρη Βαρέθηκα τα έλατα (γιατροί μην μου το κρύβετε).
Η Σωτηρία Μπέλλου τραγούδησε το 1948 τη σύνθεση του Γιώργου Μητσάκη Ο γιατρός κτυπάει την πόρτα, ο Κώστας Ρούκουνας, το Σαν πεθάνω, Μάνα μου, το στήθος μου πονεί (μάνα μου, το 'παν οι γιατροί), ο ίδιος τραγουδά και τη σύνθεση του Γιώργου Κάβουρα Τι θέλεις, μάνα, τον γιατρό (1936) και ο Αγάθωνας Γκολές, το Κανείς δεν βρέθηκε γιατρός.
Από τα πιο τραγουδισμένα άσματα της δημοτικής παράδοσης, το μικρασιάτικο Κανελόριζα, που τραγούδησε και η Νάνα Μούσχουρη στα πρώτα χρόνια της καλλιτεχνικής της πορείας:
Φέρτε το, φέρτε το γιατρό
Φέρτε το γιατρό, τον πόνο μου να γιάνει
Που με λά-, που με λάβωσε
Που με λάβωσε μια κόρη 'πο την Κρήτη.
Στον διεθνή χώρο η ανάγκη για επίκληση των γιατρών είναι σαφώς μεγαλύτερη και μας έχει χαρίσει αρκετά πετυχημένα τραγούδια.
Το Doctor Robert από το άλμπουμ των Beatles Revolver αναφέρεται κατά πάσα πιθανότητα στον γερμανό γιατρό Robert Freymann, ο οποίος στα μέσα της δεκαετίας του '60 μύησε τα μέλη των Beatles στο LSD:
Αν είσαι στις μαύρες σου, θα σε ανεβάσει, πιες ένα ποτό από την ξεχωριστή κούπα του Doctor Robert.
Το Doctor My Eyes, του Jackson Browne, αναφέρεται σε κάποιον που ζητάει καθυστερημένα τη βοήθεια του γιατρού του.
Το Ι don't need no doctor ήταν επιτυχία για τον Ray Charles το 1966 και διασκευάστηκε αργότερα από αρκετούς καλλιτέχνες του ροκ, με πιο σημαντική την ερμηνεία των Humple Pie, το 1971.
Οι Van Halen στο δεύτερο άλμπουμ τους ζητούσαν τη βοήθεια ενός γιατρού στο Somebody Get Me Α Doctor, ενώ ένα άλλο συγκρότημα του ροκ, οι Who, στη ροκ όπερα Quadrophenia χρησιμοποιούν τον χαρακτήρα Doctor Jimmy.
Το συγκρότημα των Kiss συμπλήρωσε ήδη 35 χρόνια καριέρας και διεκδικεί την είσοδό του στο Rock and Roll Hall Of Fame. Το τραγούδι τους Calling Dr. Love κυκλοφόρησε το 1977 στο άλμπουμ Rock and Roll Over.
Ο έρωτας είναι η βασική αιτία που ζητούν βοήθεια από τους γιατρούς οι συνθέτες, το ίδιο έκανε και ο Robert Palmer στο πιο γνωστό του τραγούδι. που ήταν το Bad Case Of Loving You (Doctor, Doctor), στο οποίο μας πληροφορεί ότι έπεσε θύμα του έρωτα.
Το Witch Doctor, μεγάλη επιτυχία της δεκαετίας του '50, μας έδινε τη δυνατότητα μιας διαφορετικής ιατρικής, που τουλάχιστον στη μουσική βρήκε μεγάλη ανταπόκριση και καθιέρωσε το δημιούργημα του Ross Bagdasarian, The Chipmunks.
Στη δεκαετία του '40 είχαμε τα Doctor, Lawyer, Indian Chief, σύνθεση του Hoagy Carmichael, επιτυχία για την Bettie Hutton, και το τραγούδι τού Kurt Weil Dr Krippen, από το μιούζικαλ One Touch Of Venus.
Διαφορετικά τα Doctor, Doctor των UFO και Thompson Twins, αλλά και τα δύο έχουν κοινό παρανομαστή την επίκληση της ιατρικής βοήθειας για να ξεπεράσουν τις συνέπειες του έρωτα. Μακάρι να ζητούσαμε πάντα τη βοήθεια των γιατρών σε ανάλογες καταστάσεις.
Στο Bad Medicine οι Bon Jovi παρομοιάζουν τον έρωτα με τον εθισμό στα ναρκωτικά και ζητούν βοήθεια για να απεξαρτηθούν από αυτόν, όχι όμως με την απομάκρυνση από αυτόν, αλλά με την ερωτική ανταπόκριση.
Παραφράζοντας τη γνωστή ιστορία Dr. Jeckyl and Mr. Hyde, οι Men At Work έγραψαν το 1983 το Mr. Heckyll and Mr. Jive, που αναφέρεται σε έναν τρελό επιστήμονα που έφτιαξε ένα φάρμακο που μπορούσε να αλλάξει το ανθρώπινο πρόσωπο και να το κάνει εξαιρετικά όμορφο.
Στα μέσα της δεκαετίας του '70, οι 5000 Volts, που είχαν για τραγουδίστρια την Tina Charles, γνώρισαν μία μεγάλη επιτυχία με το χορευτικό Doctor Kiss Kiss στην ίδια περίπου εποχή της ντίσκο, η Αμερικανίδα Carol Douglas τραγουδούσε για τις ιατρικές εντολές στο Doctor's Orders, που ήταν διασκευή στο τραγούδι που είχαν κάνει σχετική επιτυχία στην Αγγλία οι Sue and Sunny.
Τέλος, υπάρχουν τα πετυχημένα κινηματογραφικά και τηλεοπτικά θέματα από τα Doctor Zhivago, Dr. Kildare και Dr. Doolitle.
Κώστας Ζουγρής